Renesansowe życie w Starym Jaworowie
W Bibliotece Państwowej w Berlinie (niem. „Staatsbibliothek Berlin”) jest przechowywany bardzo cenny zabytek piśmiennictwa śląskiego związany z naszą gminą, a konkretnie ze Starym Jaworowem.
Historia naszej gminy to nie tylko powielane i szeroko znane pocztówki z tej okolicy, ale także dokumenty, które pokazują nam życie zwykłych ludzi w naszej okolicy w dawnych, zamierzchłych czasach. Wskazane kwestie są przechowywane w różnych miejscach jak np. w Berlinie, ale są!
W Bibliotece Państwowej w Berlinie (niem. „Staatsbibliothek Berlin”) jest przechowywany bardzo cenny zabytek piśmiennictwa śląskiego związany z naszą gminą, a konkretnie ze Starym Jaworowem. Mowa o księdze ławniczej (niem. Schöppenbuch) ze Starego Jaworowa. Zawarto w niej 1141 aktów prawnych z lat 1559-1629, które bardzo dobrze opisują panujące tutaj stosunki między panami feudalnymi a poddanymi (chłopami) w tej wsi.
Księga ta stanowi ważne źródło informacji na temat warunków życia mieszkańców tej okolicy. Z zawartych w niej aktów prawnych i obyczajowych można dowiedzieć się wielu ciekawych przekazów, dotyczących np. nawyków odżywiania, wykształcenia chłopów czy sposobów obchodzenia się z osobami ciężko lub przewlekle chorymi. Wiele miejsca poświecono w niej warunkom pracy tzw. zagrodników (chłopom uprawiającym niewielki kawałek ziemi). Księga ta pozwala też zapoznać się ze wszelkimi źródłami dochodów oraz rozwijanymi tutaj gałęziami produkcji, tak jak uprawa roli, sadownictwo, produkcja tekstylna, rzemiosło, hodowla zwierząt czy rybołówstwo. Dzięki zawartymi w niej cenami gruntów oraz gospodarstw chłopskich można prześledzić wahania walutowe oraz podwyżki. Szczególnie interesujące pod tym względem są akty sprzedaży karczmy, folwarku i innych nieruchomości. W źródle tym wymienione są też liczne przedmioty, jak inwentarz domowy, meble, łóżka, ubrania, bielizna, artykuły tekstylne, sprzęty kuchenne, naczynia, sprzęty gospodarcze i inne. Warto tu podkreślić, że poza Starym Jaworowem, w księdze tej występują inne okoliczne miejscowości: Witków, Milikowice, Tomkowa, Bolesławice i inne.
Z całością księgi w wersji PDF można zapoznać się TUTAJ. Można również zapoznać się pod wskazanym adresem z obszernym wprowadzeniem, które wnikliwie tłumaczy całość tego ważnego zagadnienia. Księga pisana jest w języku niemieckim. Może ktoś kto zna bardzo dobrze tej język pokusi się o tłumaczenie, abyśmy jeszcze bardziej poznali historię naszej gminy. Gorąco zachęcam do takiej pracy